مذاکره‌کنندگان پارلمان اروپا و شورای اتحادیه اروپا بر به‌روزرسانی دستورالعمل گواهینامه رانندگی توافق کردند. این توافق که بامداد سه‌شنبه حاصل شد، شامل معرفی گواهینامه موبایلی، دوره آزمایشی برای رانندگان تازه‌کار و رانندگی همراه با ناظر است و با هدف کاهش تلفات جاده‌ای (سالانه نزدیک به ۲۰ هزار نفر در اروپا) انجام شده است.
مهم‌ترین تغییرات:
۱. آموزش الزامی برای استفاده از تلفن همراه و رانندگی در شرایط خطرناک
- رانندگان پیش از دریافت گواهینامه ملزم به یادگیری موارد زیر خواهند بود:
- خطرات استفاده از تلفن همراه حین رانندگی
- آگاهی از نقاط کور و سیستم‌های کمک‌راننده
- روش ایمن باز کردن درب خودرو
- رانندگی در برف و جاده‌های لغزنده
۲. گواهینامه دیجیتال (موبایلی)
- گواهینامه رانندگی به‌صورت دیجیتال و قابل دسترسی در کیف پول دیجیتال اروپا ارائه می‌شود.
- کشورهای عضو ۵ سال و ۶ ماه پس از اجرایی‌شدن قانون فرصت دارند این سیستم را راه‌اندازی کنند.
- با تلاش نمایندگان پارلمان اروپا، امکان دریافت گواهینامه فیزیکی همچنان وجود خواهد داشت.
۳. دوره آزمایشی ۲ ساله برای رانندگان جدید و محدودیت الکل
- برای اولین بار، رانندگان تازه‌کار حداقل ۲ سال تحت دوره آزمایشی با قوانین سخت‌گیرانه قرار می‌گیرند.
- تخلفاتی مانند رانندگی تحت تأثیر الکل، عدم استفاده از کمربند ایمنی یا صندلی کودک با مجازات‌های شدیدتری مواجه می‌شود.
- پارلمان اروپا کشورها را تشویق کرده تا سیاست تحمل صفر برای مصرف الکل و مواد مخدر را اجرا کنند.
۴. کاهش سن اخذ گواهینامه وسایل نقلیه سنگین
- برای مقابله با کمبود راننده حرفه‌ای:
- سن اخذ گواهینامه کامیون از ۲۱ به ۱۸ سال کاهش می‌یابد.
- سن اخذ گواهینامه اتوبوس از ۲۴ به ۲۱ سال تقلیل می‌یابد (به شرط داشتن گواهی صلاحیت حرفه‌ای).
- کشورها می‌توانند به افراد ۱۷ ساله اجازه دهند با همراهی راننده مجرب، در محدوده همان کشور رانندگی کنند.
۵. اعتبار گواهینامه و معاینات پزشکی
- گواهینامه موتورسیکلت و خودروی شخصی ۱۵ سال اعتبار خواهد داشت (کشورها در صورت استفاده از گواهینامه به‌عنوان کارت شناسایی می‌توانند این مدت را به ۱۰ سال کاهش دهند).
- گواهینامه کامیون و اتوبوس هر ۵ سال نیاز به تمدید دارد.
- معاینات پزشکی (بینایی و قلبی-عروقی) برای دریافت اولین گواهینامه الزامی است، اما کشورها می‌توانند از فرم خودارزیابی یا روش‌های جایگزین برای تمدید گواهینامه استفاده کنند.
واکنش‌ها:
یوتا پاولوس (ناظر پارلمان اروپا از حزب سبز آلمان):
«این دستورالعمل جدید زندگی مردم را آسان‌تر می‌کند: دیجیتالی‌تر، انعطاف‌پذیرتر و با بوروکراسی کمتر. همزمان، گامی بزرگ برای ایمنی جاده‌ها و تحقق “چشم‌انداز صفر” (کاهش حوادث و تلفات) است. همچنین ورود جوانان به حرفه رانندگی تسهیل می‌شود.»
مراحل بعدی:
- توافق اولیه باید توسط شورا و پارلمان اروپا تأیید شود.
- کشورهای عضو ۴ سال فرصت دارند قوانین ملی را با این مقررات هماهنگ کنند.
پیشینه:
این اصلاحات بخشی از بسته ایمنی جاده‌ای کمیسیون اروپا (مارس ۲۰۲۳) است که هدف آن رسیدن به آمار صفر کشته در جاده‌های اروپا تا سال ۲۰۵۰ است.