مغز مردی توسط ابر داغ خاکستر وزوویوس به شیشه تبدیل شد!
تقریباً ۲۰۰۰ سال پس از مرگ یک مرد جوان در فوران آتشفشان وزوویوس، دانشمندان کشف کردند که مغز او در یک ابر داغ خاکستر حفظ شده و به شیشه تبدیل شده است.
محققان در سال ۲۰۲۰ این شیشه را پیدا کردند و حدس زدند که این یک مغز فسیل‌شده است، اما نمی‌دانستند چگونه شکل گرفته است.
تکه‌های سیاه‌رنگ شیشه‌ای به اندازه نخود در داخل جمجمه قربانی حدوداً ۲۰ ساله‌ای یافت شد که در سال ۷۹ میلادی و در نزدیکی ناپل امروزی بر اثر فوران آتشفشان کشته شد.
دانشمندان اکنون معتقدند که ابری از خاکستر با دمای ۵۱۰ درجه سانتی‌گراد مغز را احاطه کرده و سپس به سرعت سرد شده و این عضو را به شیشه تبدیل کرده است.
این تنها مورد شناخته‌شده از تبدیل بافت انسانی — یا هر ماده آلی — به شیشه به طور طبیعی است.
پروفسور گیدو جوردانو از دانشگاه رم تره به بی‌بی‌سی نیوز گفت: «ما معتقدیم شرایط بسیار خاصی که برای شیشه‌ای شدن مغز بازسازی کرده‌یم، احتمال وجود بقایای مشابه دیگر را بسیار دشوار می‌کند، اگرچه غیرممکن نیست.»
او افزود: «این یک یافته منحصربه‌فرد است.»
این مغز متعلق به مردی است که در تختخواب خود در ساختمانی به نام کالجیوم در خیابان اصلی شهر هرکولانیوم روم کشته شد.
تکه‌های شیشه‌ای که توسط دانشمندان یافت شدند، اندازه‌هایی از ۱ تا ۲ سانتی‌متر تا چند میلی‌متر داشتند.
فوران عظیم وزوویوس شهرهای هرکولانیوم و پمپئی نزدیک آن را که حدود ۲۰۰۰۰ نفر در آن زندگی می‌کردند، در خود فرو برد. بقایای حدود ۱۵۰۰ نفر در این مناطق پیدا شده است.
دانشمندان اکنون فکر می‌کنند که ابر داغ خاکستر ابتدا از وزوویوس پایین آمد و احتمالاً عامل بیشتر مرگ‌ها بود. پس از آن، جریان سریع گاز داغ و مواد آتشفشانی، که به آن جریان پیروکلاستیک نیز می‌گویند، منطقه را مدفون کرد.
کارشناسان معتقدند که ابر خاکستر مغز این مرد را به شیشه تبدیل کرد، زیرا جریان پیروکلاستیک به دمای کافی بالا نرسیده یا به اندازه کافی سریع سرد نشده بود.
فرآیند تشکیل شیشه نیاز به شرایط دمایی بسیار خاصی دارد و به ندرت به طور طبیعی رخ می‌دهد.
برای اینکه ماده‌ای به شیشه تبدیل شود، باید اختلاف دمای بسیار زیادی بین آن ماده و محیط اطرافش وجود داشته باشد.
فرم مایع آن باید به اندازه‌ای سریع سرد شود که هنگام جامد شدن کریستالیزه نشود و همچنین باید دمای آن بسیار بالاتر از محیط اطراف باشد.
تیم تحقیقاتی از تصویربرداری با اشعه ایکس و میکروسکوپ الکترونی استفاده کردند تا نتیجه بگیرند که مغز باید حداقل تا ۵۱۰ درجه سانتی‌گراد گرم شده و سپس به سرعت سرد شده باشد.
هیچ بخش دیگری از بدن این مرد به شیشه تبدیل نشده است.
فقط موادی که حاوی مقداری مایع هستند می‌توانند به شیشه تبدیل شوند، به این معنی که استخوان‌ها نمی‌توانستند شیشه‌ای شوند.
سایر بافت‌های نرم، مانند اندام‌ها، احتمالاً توسط گرما از بین رفته‌اند قبل از اینکه به اندازه کافی سرد شوند تا به شیشه تبدیل شوند.
دانشمندان معتقدند که جمجمه تا حدی از مغز محافظت کرده است.
این تحقیق در مجله علمی Scientific Reports منتشر شده است — مجله‌ای که محققان کارهای خود را برای سایر متخصصان گزارش می‌دهند.
