وابستگی خطرناک اروپا به دارو، نقطه ضعف استراتژی دفاعی آن است

اروپا دیگر نمیتواند امنیت دارویی را به عنوان یک موضوع ثانویه تلقی کند. هر چیزی کمتر از این، یک اشتباه محاسباتی جدی خواهد بود — اشتباهی که میتواند وابستگی ما به داروهای حیاتی را به نقطه ضعف امنیت اروپا تبدیل کند. این را وزرای بهداشت ۱۱ کشور عضو اتحادیه اروپا در یک مقاله اختصاصی برای یورونیوز نوشتهاند.
با افزایش تنشهای ژئوپلیتیکی، جهانیسازی میتواند عوارض جانبی تهدیدآمیزی داشته باشد. به ویژه زمانی که صحبت از کالاهای ضروری به میان میآید.
به عنوان مثال، تصور کنید که زنجیره تأمین آنتیبیوتیکها در میانه یک درگیری فزاینده مختل شود. این یک سناریوی دور از ذهن نیست. ۸۰ تا ۹۰ درصد آنتیبیوتیکهای جهان در آسیا — عمدتاً در چین — تولید میشوند.
بدون این داروهای ضروری، جراحیهای معمولی به اقدامات پرخطر تبدیل میشوند و عفونتهای به راحتی قابل درمان میتوانند مرگبار شوند. برای بازیگران خارجی آسان است که این وابستگی را به یک آسیبپذیری حیاتی تبدیل کنند — آسیبپذیری که میتواند به شدت تواناییهای امنیتی و دفاعی اروپا را تضعیف کند.
بدون آنتیبیوتیکها، سیستمهای بهداشتی ما به سادگی فرو خواهند ریخت. اروپا که زمانی پیشتاز تولید دارو بود، اکنون ۶۰ تا ۸۰ درصد از تأمین دارویی خود را به آسیا وابسته است. فشار قیمت بر داروهای ژنریک ارزان، همراه با هزینههای بالاتر نیروی کار و محیط زیست، از عوامل اصلی این تغییر هستند.
با این حال، این انتقال اروپا را در معرض خطر قرار داده است. همهگیری کووید-۱۹ این خطرات را آشکار کرد، زمانی که بیمارستانهای سراسر اروپا با کمبودهای حیاتی داروهای ضروری، از جمله شلکنندههای عضلانی مورد نیاز برای لولهگذاری اورژانسی، مواجه شدند.
حتی امروز، همه کشورهای اروپایی با کمبود دارو دست و پنجه نرم میکنند، که عمدتاً به دلیل زنجیرههای تأمین شکننده است که به زنجیرههای ارزش طولانی و پیچیده و تحویلهای به موقع وابسته هستند.
چرا قانون داروهای حیاتی اینقدر مهم است؟
در پاسخ به کمبودهای مداوم دارو، کشورهای عضو اتحادیه اروپا در ماه مه ۲۰۲۳ خواستار تصویب قانون داروهای حیاتی شدند.
هدف این قانون، شناسایی آسیبپذیریها در زنجیرههای تأمین داروهای حیاتی، حمایت از تولید اروپایی و متنوعسازی زنجیرههای تأمین است. این قانون همچنین باید پایداری کلی بازار داروهای (ژنریک) را بهبود بخشد، با معیارهای خریداری که پایداری تولید و امنیت تأمین را پاداش میدهند.
قانون داروهای حیاتی قرار است این هفته منتشر شود. با این حال، از زمان درخواست ما در ماه مه ۲۰۲۳، واقعیتهای ژئوپلیتیکی به سرعت تغییر کردهاند: امنیت اکنون به اولویت اصلی رهبران اروپایی تبدیل شده است.
این پارادایم امنیتی باید سیستمهای مراقبتهای بهداشتی و دارویی را نیز در بر بگیرد. چندین دارو، از جمله آنتیبیوتیکها، بیهوشیها و ترومبولیتیکها، نه تنها برای مراقبتهای بهداشتی غیرنظامی، بلکه برای سناریوهای نظامی و اضطراری نیز حیاتی هستند.
بنابراین ضروری است که اتحادیه اروپا این قانون را در چارچوب امنیتی گستردهتر اروپا ادغام کند، مشابه نحوهای که قانون تولید دفاعی ایالات متحده زنجیرههای تأمین دارویی را به عنوان یک موضوع امنیت ملی تعیین میکند.
قانون تولید دفاعی ایالات متحده به دولت این کشور اجازه میدهد تا زنجیرههای تأمین دارویی حیاتی را شناسایی کند، آسیبپذیریها را تشخیص دهد و سرمایهگذاریها را برای تقویت تولید داخلی هدایت کند. همچنین به مقامات اجازه میدهد تا قراردادهای با اولویت بالا صادر کنند، که از تأمینکنندگان میخواهد سفارشات دولت را در اولویت قرار دهند و اطمینان حاصل کنند که داروهای ضروری در زمان بحران بدون تأخیر تحویل داده میشوند.
به همین ترتیب، کمیسیون اروپا باید تلاشهای خود را برای شناسایی و ارزیابی آسیبپذیریها در زنجیرههای تأمین این داروهای حیاتی استراتژیک تسریع کند. اگر ضعفهایی شناسایی شود، اروپا باید بتواند قاطعانه عمل کند و در صورت امکان تولید داخلی را افزایش دهد.
سلامت نمیتواند به عنوان یک موضوع ثانویه تلقی شود
قانون داروهای حیاتی باید به عنوان یک ابزار قوی عمل کند. بخشی از بودجه آن باید در برنامههای گستردهتر هزینههای دفاعی اتحادیه اروپا، از جمله مکانیسمهای مالی در بسته دفاعی جدید، گنجانده شود. پس از همه اینها، بدون داروهای ضروری، تواناییهای دفاعی اروپا به خطر میافتد.
علاوه بر این، این قانون باید رویکرد پراکنده اروپا در مورد ذخیرهسازی داروهای حیاتی را مورد توجه قرار دهد.
یک رویکرد هماهنگ اروپایی — مبتنی بر شفافیت، همکاری و همبستگی — لازم است تا اطمینان حاصل شود که داروهای ضروری در زمان و مکان مورد نیاز در دسترس هستند.
اروپا دیگر نمیتواند امنیت دارویی را به عنوان یک موضوع ثانویه تلقی کند. قانون داروهای حیاتی باید به یک برنامه استراتژیک مؤثر و کامل تبدیل شود، که با بودجه دفاعی اتحادیه اروپا پشتیبانی میشود، تا خودمختاری استراتژیک این قاره را تضمین کند.
هر چیزی کمتر از این، یک اشتباه محاسباتی جدی خواهد بود — اشتباهی که میتواند وابستگی ما به داروهای حیاتی را به نقطه ضعف امنیت اروپا تبدیل کند.
امضاکنندگان:
- فرانک واندنبروکه، معاون نخستوزیر و وزیر بهداشت و امور اجتماعی بلژیک
- ولاستیمیل والک، معاون نخستوزیر و وزیر بهداشت جمهوری چک
- اسپیریدون-آدونیس گئورگیادیس، وزیر بهداشت یونان
- حسام ابومری، وزیر بهداشت لتونی
- مونیکا گارسیا گومز، وزیر بهداشت اسپانیا
- کارل لاوترباخ، وزیر بهداشت آلمان
- آنا پائولا مارتینز، وزیر بهداشت پرتغال
- ریینا سیکوت، وزیر بهداشت استونی
- ماریا یاکوباوسکینه، وزیر بهداشت لیتوانی
- والنتینا پرولنیک روپل، وزیر بهداشت اسلوونی
- مایکل دامیانوس، وزیر بهداشت قبرس