زندگی

گابریل هوسه، وقتی درباره تجربه کار در دانمارک صحبت میکند، یک کلمه را هفت بار تکرار میکند: «اعتماد». او که در یک شرکت فناوری در کپنهاگ کار میکند، میگوید: «هیچکس سعی نمیکند شما را زیر نظر بگیرد یا مدام کنترلتان کند. رئیسها نمیآیند تا بررسی کنند که آیا هشت یا نه ساعت در روز کار کردهاید یا نه، چون بیشتر به این توجه دارند که پروژههایتان را به پایان رساندهاید.» هوسه که پدر دو دختر کوچک است، میگوید: «در دانمارک اعتماد زیادی در این زمینه وجود دارد و من در کارم احساس سلسلهمراتب نمیکنم. همه چیز بسیار دموکراتیک است.» برای او تعجبآور نیست که دانمارک بهطور مداوم در میان پنج کشور برتر جهان از نظر تعادل بین کار و زندگی قرار دارد. بر اساس آخرین آمار جهانی سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، تنها ۱.۱٪ از دانمارکیها مجبورند ۵۰ ساعت یا بیشتر در هفته کار کنند. این رقم بهطور قابل توجهی کمتر از میانگین جهانی ۱۰.۲٪ است. در مقابل، این رقم برای بریتانیا ۱۰.۸٪ و برای ایالات متحده ۱۰.۴٪ است. مایک ویکینگ، نویسنده کتاب «هنر زندگی به سبک دانمارکی»، مدتهاست که کشورش را نمونه درخشانی میداند که سایر کشورها باید در سیاستهای کاری خود از آن الگوبرداری کنند. او به بیبیسی میگوید: «دانمارکیها در واقع از کار خود لذت میبرند. تقریباً ۶۰٪ از دانمارکیها میگویند که حتی اگر در لاتاری برنده شوند و از نظر مالی مستقل گردند، باز هم به کار خود ادامه خواهند داد.» ویکینگ که رئیس موسسه تحقیقات شادی در دانمارک نیز هست، چندین سیاست را برمیشمارد که به ایجاد تعادل قوی بین کار و زندگی در دانمارک کمک میکنند. این سیاستها شامل حق داشتن حداقل پنج هفته مرخصی استحقاقی در سال، علاوه بر تعطیلات عمومی است. در بریتانیا، بیشتر کارگران حق ۵.۶ هفته مرخصی با حقوق دارند، اما در ایالات متحده این رقم میتواند تا ۱۱ روز کاهش یابد. دانمارک همچنین شش ماه مرخصی زایمان و پدری با حقوق بسیار سخاوتمندانهای ارائه میدهد. در بریتانیا، پدر یا شریک غیرزایمان معمولاً یک تا دو هفته مرخصی با حقوق دریافت میکند. در ایالات متحده، تنها مرخصی والدین بدون حقوق بهصورت فدرال تضمین شده است، اگرچه برخی ایالتها مانند کالیفرنیا اکنون مرخصی با حقوق پس از تولد کودک ارائه میدهند. کارمندان فدرال نیز میتوانند ۱۲ هفته مرخصی با حقوق دریافت کنند. ویکینگ نیز مانند دیگر دانمارکیها به مفهوم اعتماد مدیران به کارمندان برای انجام کار درست اشاره میکند. او به مثال کارکنان پارک تفریحی تیوولی در کپنهاگ اشاره میکند که از قانون سه متری پیروی میکنند. ایده این است که شما مدیرعامل همه چیز در شعاع سه متری خود هستید. ویکینگ میگوید: «اگر در شعاع سه متری خود زباله دیدید، آن را برمیدارید و اگر مهمانی را دیدید که به دنبال چیزی میگردد، میایستید و از او میپرسید که آیا میتوانید کمکاش کنید.» او اضافه میکند که وقتی کارکنان مالک فضای خود میشوند، احساس قدرت و قدردانی میکنند، که این موضوع به ایجاد حس مثبت نسبت به محیط کار کمک زیادی میکند. ژانین لشکه، استاد بخش مدیریت، جامعه و ارتباطات در مدرسه کسبوکار کپنهاگ، میگوید دانمارک قطعاً «فرهنگ کاریای نیست که مجبور باشید تمام روز و تمام شب حاضر باشید تا نشان دهید که همیشه سخت کار میکنید». به جای آن، او میگوید انعطافپذیری در طول روز به کارمندان این فرصت را میدهد که مثلاً فرزندان خود را از مدرسه یا مهدکودک بگیرند. «روز لزوماً نباید ساعت پنج یا شش بهطور رسمی تمام شود، و این برای بسیاری از دانمارکیهایی که فرزند دارند جذاب است.» هوسه متوجه شده است که چگونه برخی از کارفرمایان در ایالات متحده ممکن است انتظار داشته باشند که کارمندان در تعطیلات آخر هفته در دسترس باشند تا به ایمیلها یا پیامهای گاهبهگاه پاسخ دهند. چنین اضافهکاریهایی با دیدگاه او درباره تعادل مثبت بین کار و زندگی سازگار نیست. او میگوید: «اگر از من انتظار میرفت که در تعطیلات آخر هفته تماسها را پاسخ دهم، این برای من یک پرچم قرمز بزرگ بود و احتمالاً شغل خود را تغییر میدادم. اما تاکنون چنین چیزی برای من یا کسانی که میشناسم اتفاق نیفتاده است.» کاسپر روچمان، مدیرعامل و بنیانگذار شرکت فناوری اسپارکفورس در کپنهاگ، میگوید سیاست رهبری آرام او برای بیشتر دانمارکیها آشناست. او میگوید: «نیازی نیست از من اجازه بگیرید که زودتر بروید. هیچکس از مهربانی من سوءاستفاده نمیکند.» روچمان اضافه میکند که عنصر اعتماد بهقدری در فرهنگ دانمارک ریشه دوانده که بازدیدکنندگان از دانمارک اغلب از میزان آن شگفتزده میشوند. او همچنین به دولت رفاه سخاوتمندانه دانمارک و این واقعیت اشاره میکند که شرکتها باید به کارمندانی که اخراج میشوند غرامت مالی بدهند. روچمان میافزاید: «اگر شغل خود را از دست بدهید، دولت از شما حمایت میکند.» او میگوید اگرچه کشورهای دیگر میتوانند از تعادل کار و زندگی در دانمارک یاد بگیرند، اما این سیستم معایبی نیز دارد. «برخی افراد ممکن است بیش از حد به این شبکه ایمنی تکیه کنند، و این ممکن است به آنها بگوید که لازم نیست ریسکهای واقعی بپذیرند، به همین دلیل است که ما در مقایسه با ایالات متحده کمتر کارآفرین هستیم.» سامانتا ساکسبی، کارشناس منابع انسانی آمریکایی، میگوید دانمارک تعادل خوبی بین کار و زندگی دارد زیرا این کشور «رفاه جمعی را در اولویت قرار میدهد». در مقابل، او میگوید ایالات متحده «مدتهاست که بر دستاوردهای فردی و بلندپروزی تأکید کرده است، که منجر به نوآوریهای فوقالعادهای شده، اما اغلب به قیمت از دست رفتن تعادل بین کار و زندگی تمام شده است.» با این حال، ساکسبی که مدیر بازاریابی انجمن ملی منابع انسانی ایالات متحده است، میگوید شرکتهای آمریکایی و سایر نقاط جهان ممکن است در نهایت از دانمارک و سایر کشورهای شمال اروپا که به همان اندازه شاد هستند، پیروی کنند. او میگوید: «سازمانهای پیشرو مزایایی مانند مرخصی استحقاقی نامحدود، روزهای سلامت روان و برنامههای سلامتی را معرفی میکنند تا کارکنان را تشویق کنند که مراقبت از خود را در اولویت قرار دهند. این اقدامات نه تنها فشار را کاهش میدهد، بلکه نشان میدهد که کارفرمایان به رفاه کلی نیروی کار خود اهمیت میدهند.» او اضافه میکند: «شرکتهای بیشتری تشخیص میدهند که کارکنان استراحتکرده و متعادل، ایدههای تازه، مهارتهای بهتر حل مسئله و مشارکت بیشتری به همراه میآورند. کارکنان شروع به احساس قدرت میکنند تا زمان مورد نیاز خود را بدون قربانی کردن رشد شغلیشان بگیرند.»

راز تعادل بین زندگی شاد و کاری دانمارکی ها چیست؟